Günümüzde kentlerde konut ediniminin önemli finans araçlarından biri konut kredisi (mortgage)'dir .Ülkemizde değerlemenin en etkin kullanıldığı alanlardan birisi de konut finansmanıdır Halihazırda konut finansmanı sağlanırken, ortaya çıkan , değerleme rakamının %75'lik kısmı kredi olarak kullanılabilmektedir..Bu nedenle değerleme işlemi konut finasmanı için hayati önem taşır.
Değerleme işlemini bağımsız SPK lisansı değerleme şirketleri,ilgili meslek odaları ,belediyeler,mahkemelerce oluşturulan bilirkişiliklerce yapılabilmektedir.Bu kurumlarca yapılan değerleme bir idari işlemin yalnızca şekil ve usul boyutunun tamamlanması değildir.Doğuracağı olumlu veya olumsuz sonuçlar vardır.
.
Değerleme işlemi incelendiğinde ,birçok objektif ve subjektif faktörün bir araya gelmesinden oluştuğu görülür,Değer niteliğinin tam olarak tespit edilmesi oldukça karışık ve değerlemeyi yapanlara göre farklılık gösteren uygulamalar içerir. Ayrıca bir değerleme işlemi sonucu ,piyasa değeri,defter değeri, net değer gibi sonuçlara ulaşılabilir.
Değerleme işleminin genel çercevesi (SPK) Sermaya Piyasası Kurulunca belirlenmiştir Ayrıca Değerleme uzmanı bu şonuçlara ulaşmaya çalışırken Uluslararası kabul görmüş birçok ilkeyi de yardımcı unsur olarak göz önünde bulundurur ve değerleme raporu hazırlarlar.
Bir değerleme raporu incelendiğinde,
1) Değerlemeyi talep edene ilişkin bilgiler
2) Değerlenecek taşınmazın adresi tapu kayıtları,
3) Tapu takdiyatları
4) Ana gayrımenkülün özellikleri
5) Taşınmazın iç mekan özellikleri
6) Taşınmazın konumu ,ulaşımı ve Çevresel özellikleri,
7) İmar Bilgileri,
8) Taşınmazın değerini etkileyen olumlu ve olumsuz faktörler
9) Dğerlememe bilgileri uzman görüşünü bulunduğu görülür.
Yapılan değerleme işlemi ve hazırlanan Raporlar sonucu ortaya çıkan değerleme rakamları ve değerleme raporuyla ibraz edilen bilgiler çercevesinde Makro ve mikro ölçekte sonuçlar meydana gelir. Bunlar incelendiğinde;
Mikro ölçekte ;
Finasman sağlayanlar ve Finasman talep edenlerce ,gayrimenkul hakkında ki detaylı bilgilere,gerçeğe yakın piyasa değerine ,gayrimenkulün finansman işlemi için gerekli uygunluğa sahip olup olamadığına,genel ve ayrıntlı özellikleri, vb gibi benzer sonuçlara ulaşılır. Bu sonuçlar sonuçu finasman sağlanır veya sağlanmaz.
Makro ölçekte ise ;
Ülke ekonomik politikalarının şekillenmesi konusunda ki yardımcı bilgilere kolay ulaşılması ,bu,bilgiler ışığında ulusal ekonomi yönetiminin alınacak kararlarının şekillenmesinde etkin rol oynar.
Ülke ekonomik politikalarının şekillenmesi konusunda ki yardımcı bilgilere kolay ulaşılması ,bu,bilgiler ışığında ulusal ekonomi yönetiminin alınacak kararlarının şekillenmesinde etkin rol oynar.
Sonuç olarak,değerleme işlemi bir idari işlem olmasını yanısıra ,büyük önem ve anlamlara sahiptir. Bu nedenle değerleme yapanlar değerleme raporunda hassas bir işlem yaptıklarının bilinci içinde olmaları ve ona göre hareket gerekmektedir.